Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 czerwca 2016 r., I OSK 2342/14, stwierdził, że art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b Prawa o ruchu drogowym należy stosować również w sprawach kierowców posługujących się dokumentem prawa jazdy wystawionym w innym kraju, zwłaszcza jeśli kierowcy ci mają również obywatelstwo RP.
Cztery koła i dwa obywatelstwa
Sprawa dotyczyła skierowania przez starostę skarżącego na kontrolne zweryfikowanie kwalifikacji do prowadzenia pojazdów ze względu na przekroczenie rocznego limitu 24 punktów karnych. Skarżący miał co prawda stałe miejsce zamieszkania w RFN, jednakże starosta przyjął, że nie prowadzi to do wyłączenia właściwości polskiej administracji. Decyzję utrzymało w mocy Samorządowe Kolegium Odwoławcze, które wyraziło pogląd, że argumentacja skarżącego o podwójnym obywatelstwie i miejscu zamieszkania poza Polską stanowi próbę obejścia polskiego prawa o ruchu drogowym, a zatem jej aprobata prowadziłaby do niezgodności z prawem. Również skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego została oddalona.
W ostatniej instancji
NSA, również uznając skargę kasacyjną kierowcy za nieuzasadnioną, wyjaśnił, że z art. 114 ust, 1, pkt 1 lit. b Prawa o ruchu drogowym nie wynika by przepis ów swym zakresem obejmował jedynie uprawnienia do kierowania pojazdami uzyskane na terytorium Polski. Z art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o kierujących pojazdami wynika jasno, że dokumentem stwierdzającym urzędowo uprawnienia do prowadzenia pojazdów silnikowych jest m.in. prawo jazdy wydane w innym kraju Unii Europejskiej.
Przepis ten implementuje art. 11 ust. 2 dyrektywy 2006/126/WE. Zgodnie z tą regulacją państwo członkowskie, w którym znajduje się miejsce zamieszkania posiadacza prawa jazdy wydanego w innym kraju UE, może stosować własne przepisy regulujące ograniczanie i cofanie uprawnień do kierowania pojazdami. Zachowana zostaje przy tym zasada terytorialności prawa karnego.
Prawo karne sądów i prawo karne administracji
Jak zauważył NSA, unormowanie przewidujące sankcję za przekroczenie limitu punktów karnych nie jest środkiem znanym prawu karnemu sensu stricto, to jednak należy do sfery administracyjno-karnej. Celem tej sankcji jest ochrona bezpieczeństwa drogowego, poddanego nadzorowi policji i innych organów, którym przepisy szczególne przyznają niektóre kompetencje policji. Właśnie organy policji kontrolują i ewidencjonują wykroczenia za które otrzymuje się punkty karne. Wobec tego rozciągnięcie zasady terytorialności na działania organów administracji takie, jak w omawianej tu sprawie, mieści się w zakresie unormowania art. 11 ust. 2 dyrektywy 2006/126/WE. NSA przypomniał również, że dyrektywy UE ze swej natury wiążą państwa członkowskie jedynie co do celów, pozostawiając im szeroką swobodę doboru środków ich realizacji (np. wybór między przepisami karnymi i administracyjno-karnymi).